გიგა გელხვიიძე

საქართველოში კვლავ დაძაბული პოლიტიკური ვითარებაა. „ქართული ოცნება“, რომელმაც 2024 წლის 26 ოქტომბრის არჩევნებიდან დღემდე ვერ მოახერხა საკუთარი მთავრობის ლეგიტიმურობის დამტკიცება საერთაშორისო ასპარეზზე, სულ უფრო მეტად ავიწროებს სამოქალაქო სექტორს, მედიას, პოლიტიკოსებსა და ყველა იმ ადამიანს, რომელიც პროტესტს გამოთქვამს მისი პოლიტიკის წინააღმდეგ.

ბოლო დღეების განმავლობაში, „ქართული ოცნების“ პოლიციამ ასამდე ადამიანი დააკავა. აკავებენ მათაც, რომლებიც კანონს ემორჩილებიან და საკუთარ პროტესტს ტროტუარებზე გამოხატავენ. დაკავებულთა შორის ჭარბობენ ქალები, ზოგიერთი მათგანი მეორედ იმყოფება წინასწარი დაკავების იზოლატორში და შემდგომ განსასჯელის სკამზე, თბილისის საქალაქო სასამართლოს შენობაში.

მიუხედავად დრაკონული კანონებისა, ადამიანები მაინც გამოდიან ქუჩაში ყოველდღიურად და აპროტესტებენ ბიძინა ივანიშვილის რეჟიმს, მოითხოვენ სინდისისა და პოლიტპატიმრების განთავისუფლებას, ასევე ახალ საპარლამენტო არჩევნებს.

პოლიტოლოგების აზრით, ბიძინა ივანიშვილი უახლოეს პერიოდში აპირებს ახალი საპარლამენტო არჩევნების ჩანიშვნას, თუმცა მანამდე სრულად ასუფთავებს პოლიტიკურ ველს გავლენიანი ოპოზიციური პარტიებისგან და მათი ლიდერებისგან. ის, რომ ივანიშვილი ვერ ეგუება წაგებას, ნათლად გამოიხატა ემიგრანტებისთვის ხმის მიცემის შეზღუდვაშიც, სადაც 2012 წლის შემდგომ „ქართულ ოცნებას“ არასოდეს გაუმარჯვია.

ამ და სხვა საკითხების შესახებ „ქრონიკა+“-ს ესაუბრება კოალიცია „ცვლილებისთვის“ ერთ-ერთი ლიდერი თენგიზ თევზაძე:

_ ბატონო თენგიზ, „ქართული ოცნება“ სულ უფრო და უფრო ავიწროებს პროტესტის მონაწილეებს. რამდენიმე დღის წინ ჩვენ ვიხილეთ დაკავებები, როდესაც ადამიანებს ტროტუარებიდან იტაცებდნენ, რაც ერთგვარად ეწინააღმდეგება იმ დრაკონულ კანონსაც კი, რომელიც აქციების შესახებ „ქართულმა ოცნებამ“ მიიღო. რა ფაზაში არის გადასული ივანიშვილის რეჟიმი?

_ პირველ რიგში, „ქართული ოცნება“ ვერ აღასრულებს იმ ტირანულ და რეპრესიულ კანონებს, რომელიც მან ბილო პერიოდში მიღო. თქვენ ნახეთ, რომ აქცია, მარში და პროტესტი უფრო მრავალფეროვანი გახდა  და სულ სხვა ფაზაში გადავიდა. აქედან გამომდინარე, რა თქმა უნდა, „ქართულ ოცნებასა“ და მის მილიციას ეს ნერვებს უშლის და არის ისეთი შემთხვევები, როდესაც ისინი მწყობრიდან გამოდიან. ქუჩის გადაკეტვისთვის ისედაც არ დაუკავებიათ არცერთი მათგანი, მშვიდობიანი მომიტინგეები დააკავეს შერჩევით იმის გამო, რომ თითქოსდა პოლიციას აყენებდნენ შეურაცხყოფას და ასეთი კადრები არსად ჩანს, რაც გავრცელდა ტელევიზიებსა თუ სოციალურ ქსელებში.

_ ჩვენ ამ დღეებში ვიხილეთ ევროკავშირის წარმომადგენელთა განცხადებები, მაგალითად, PACE-ს განცხადება, სადაც გამოხატულია შეშფოთება და სინანული იმის შესახებ, რომ ირღვევა დაკავებული პოლიტპატიმრების უფლებები. ძალიან მძიმეა ის განცხადებები, რომლებსაც აკეთებს „ქართული ოცნება“ დასავლელი პარტნიორების მისამართით. ურთიერთობის რა ეტაპზე არის ახლა საქართველო (ვგულისხმობ ხელისუფლებას) ევროპასთან და ზოგადად დასავლეთთან?

_ პირველ რიგში, შეშფოთებიდან შემდეგ ეტაპზე უნდა გადავიდეთ და, ჩემი აზრით, ჩვენმა ევროპელმა და ამერიკელმა პარტნიორებმა უნდა იცოდნენ, რომ „ქართული ოცნება“ და ბიძინა ივანიშვილი არ აპირებენ გაჩერებას. ის აპირებს რეპრესიების გაგრძელებას და ამას ვხედავთ ყოველდღიურად, _ დაკავებები არ არის ნორმალური. ეს არ არის დამახასიათებელი დემოკრატიული საზოგადოებისთვის. აქედან გამომდინარე, ეს შეშფოთებები უნდა გადაიზარდოს სანქციებზე, გარედან უნდა იყოს მნიშვნელოვანი სანქციები, საქართველოში უნდა იყოს მნიშვნელოვანი პროტესტი და პარტიები უნდა იყვნენ წინააღმდეგობისა და თანამშრომლობის ეტაპზე. ასევე საერთაშორისო პარტნიორები კარგად აფასებენ შექმნილ სიტუაციას საქართველოში _ მათ ადამიანის უფლებებთან დაკავშირებით არ მიიღეს „ქართული ოცნების“ წარმომადგენლები. სასაცილოც კი არის, ასეთ შეხვედრაზე „ქართული ოცნება“ რომ იყოს წარმოდგენილი, რადგანაც სად ადამიანის უფლებები და სად „ქართული ოცნება“, მაგრამ არ მიიღეს ეს დელეგაცია იმიტომ, რომ აქ „ქართულმა ოცნებამ“ გადაწყვიტა, რომ დელეგაციაში შეეპარებინა სანქცირებული პირები. ეს არის ნაბიჯი იზოლაციისკენ. პირველ რიგში, იზოლაციაში უნდა მოხვდეს „ქართული ოცნება“.ნჩვენმა დასავლელმა პარტნიორებმა აქტიურად უნდა დაიწყონ ფიქრი ამ ნაბიჯების გადადგმაზე.

_ საარჩევნო საკითხებზე უნდა გკითხოთ, _ „ქართულმა ოცნებამ“ შეუზღუდა და აუკრძალა ემიგრანტებს კონსტიტუციით მინიჭებული ფუნდამენტური უფლების გამოყენება, რაც გულისხმობს ხმის მიცემას. ემიგრაციამ საარჩევნოდ რომც გადაწყვიტოს ქვეყანაში შემოსვლა, ეს არის უტოპიური, რომ მოახერხოს რამდენიმე დღის ინტერვალში ჩამოსვლა და წასვლა _ რა უთხრა „ქართულმა ოცნებამ“ ემიგრაციას და მათ ოჯახებს, მათ შორის, თავიანთ ამომრჩეველს, რომლის ოჯახის წევრებიც წასულები არიან ემიგრაციაში?

_ პირველ რიგში, „ქართულ ოცნებას“ ეშინია თავისუფალი ადამიანების და იმ ადამიანების, რომელთა ნების კონტროლსაც ის ვერ ახორციელებს. ემიგრანტები სწორედ ასეთი ადამიანები არიან _ თავისუფალი, პატრიოტი და საქართველოს ყველაზე დაფასებული და დასაფასებელი ადამიანები. მათი ეშინია ხელისუფლებას, ამიტომ ერთი ხელის მოსმით გადაწყვიტა, რომ ისინი მთლიანად ამოიღოს საარჩევნო სიებიდან. აქ მხოლოდ საარჩევნო სიიდან ამოღებასა და ხმის მიცემის შეზღუდვაზე კი არ არის საუბარი, ეს არის „ქართული ოცნების“ მიერ გადადგმული ნაბიჯი, რომელიც ჩვენს ემიგრანტებს, პატრიოტ და მშრომელ ხალხს აკარგვინებს ერთადერთ სამართლებრივ და პოლიტიკურ კავშირს საქართველოსთან. ერთადერთი სამართლებრივი და პოლიტიკური კავშირი საქართველოსთან არის ის, რომ ოთხ წელიწადში ერთხელ მივიდნენ საარჩევნო უბნებზე და თავის საურველ პარტიას დაუჭირონ მხარი. ჩვენ ვიცით, რომ პირდაპირი წესით აღარ ხდება პრეზიდენტის არჩევა, ადგილობრივი თვითმმართველობის არჩევნებში ემიგრაცია ვერ მონაწილეობს, აქედან გამომდინარე, ერთადერთი შანსი ჰქონდათ დარჩენილი და ამ ერთადერთი შანსის გაუქმება გადაწყვიტეს, ვინაიდან პირადად ბიძინა ივანიშვილი ვერ იტანს თავისუფალ ადამიანებს და, მათ შორის, ბიძინა ივანიშვილს აქვს აუტანლობა ქართველი ხალხის, რომელსაც უნდა ევროპული მომავალი. ეს არის სწორედ, თორემ პროცედურულ ნაწილში, რა თქმა უნდა, საყოველთაობის უფლება იქნება დარღვეული და საქართველოს ყველა მოქალაქეს აქვს არჩევნებში მონაწილეობის უფლება, რომელიც იქნება ქვეყნის შიგნით და გარეთ. ამის შეზღუდვა გადაწყვიტა „ქართულმა ოცნებამ“.

_ ჩვენ ვნახეთ, რომ საარჩევნო სიაში რეგისტრირებული ადამიანების ნახევარიც კი არ მივიდა არჩევნებზე, რაც იმას ნიშნავს, რომ ასეთი არჩევნები ვერ იქნება ლეგიტიმური ამთავითვე, რა განცხადებებიც არ უნდა გააკეთოს მმართველმა პარტიამ. თუ ვეღარც ემიგრაცია მიიღებს არჩევნებში მონაწილეობას, გაუქმდება რიგი ოპოზიციური პარტიები, მათ შორის, პარტია „ახალი“, რომელიც შედის თქვენს კოალიციაში და ერთ-ერთია „ოცნების“ სამიზნე პარტიებს შორის, საიდან ექნება ლეგიტიმაცია ასეთ პირობებში ჩატარებულ არჩევნებს?

_ „ქართული ოცნება“ მხოლოდ ორ შემთხვევაში ჩაატარებს არჩევნებს: 1. როდესაც ჩვენ მივაწვებით და პირდაპირი მნიშვნელობით ვაიძულებთ, რომ მან ჩაატაროს სამართლიანი არჩევნები; 2. იმ შემთხვევაში ჩაატარებს არჩევნებს საკუთარი ნებით, როდესაც ის ჩათვლის, რომ აქვს შანსი, მიიღოს ლეგიტიმაცია. სხვა შემთხვევაში მას რატომ უნდა უნდოდეს არჩევნების ჩატარება, როდესაც მას ამდენი პრობლემა აქვს? ერთი შემთხვევა არის, რომ ოპოზიცია, სამოქალაქო ჯგუფები და პროტესტი აიძულებს მას ჩატარებას და მეორე შემთხვევაა როდესაც ის დარწმუნდება 100%-ით, რომ მან შეიძლება მიიღოს ლეგიტიმაცია, მეორე შემთხვევის ნაწილში ის არ არის დარწმუნებული და ამიტომ იკრძალება პარტიები და აკავებენ პოლიტიკურ ლიდერებს.

_ ისინი არც მალავენ ამას და პირდაპირ და ღიად ამბობენ, რომ კრძალავენ იმ პარტიებს, რომლებსაც აქვთ შანსი არჩევნებზე ბარიერის გადალახვის.

_ და ეს არის პირდაპირი აღიარება. თუ რომელიმე პოლიტიკურ პარტიას მაღალი რეიტინგი ექნება, მას გავაუქმებთო. ასეთი რამ არ ხდება ავტორიტარულ ქვეყნებშიც კი. საბოლოო ჯამში რომ შევაჯამოთ, ერთადერთი, რაც აწუხებთ ივანიშვილსა და „ოცნებას“ და რისთვისაც შეიძლება მას სჭირდებოდეს არჩევნები, ეს არის ლეგიტიმაცია.

_ საარჩევნო კოდექსს დაემატება ახალი მუხლები _ საარჩევნო უბნებზე ვერ მოხერხდება აუდიო და ვიდეო გადაღება, საარჩევნო უბნებზე ვეღარ შეძლებს პროცესში ჩართვას ადამიანი, რომელიც ერთხელ მაინც არის დაჯარიმებული გზის გადაკეტვისთვის და სხვა ბევრი აკრძალვა არსებობს. ფაქტობრივად, საარჩევნო უბნები დარჩა უკონტროლო და ხელში ჩაიგდო „ოცნებამ“. საარჩევნო კოდექსში შესატანი ეს ცვლილებები რაზე მეტყველებს?

_ პირველ რიგში, ეს გადაწყვეტილებაც არაკონსტიტუციურია, რადგან შეუთავსებლობაა _ ვერაფრით იქნება ადმინისტრაციული სამართალდარღვევა და არჩევნების დაკვირვება ერთმანეთთან, მაგრამ ეს იმაზე მეტყველებს, რომ ის მტკიცებულებები, რაც 26 ოქტომბერს გამოვიდა საარჩევნო უბნებიდან, აღარ არსებობს. „ქართული ოცნება“ ცდილობს, იმ შემთხვევაში, თუ მას მოუწევს არჩევნების დანიშვნა და მას მოუწევს მხოლოდ სამართლიანი არჩევნების დანიშვნა, რაღაცნაირად ეს კანონები და ცვლილებები დატოვოს, რომ არ გამოვიდეს შესაძლო გაყალბების პირობებში („ქართულ ოცნებას“ ვერაფერი უშველის, თუ არა გაყალბება) აღარ არსებობდეს ისეთი მტკიცებულებები, როგორიც არსებობდა 26 ოქტომბრის ან 21 წლის არჩევნებზე. წარმოიდგინეთ, უბანზე, ფაქტობრივად, ხმოვანი ვიდეოს ჩაწერა აკრძალული იქნება. ეს რას ნიშნავს იცით? _ ადმინისტრაციის წევრები იქნება იქ თუ „ქართული ოცნების“ სხვადასხვა ჯგუფის წარმომადგენლები, მათ მიმართ ვერ მოხდება მტკიცებულებების შეგროვება, რადგანაც მათ შეეძლებათ, რომ ამომრჩეველი აიძულონ, „ქართული ოცნების“ სასარგებლოდ გააკეთონ არჩევანი და ეს ხმოვანი პოზიცია არ იქნება აღწერილი ვიდეოზე და ვერ იქნება მტკიცებულება. „ქართული ოცნება“ ცდილობს, რომ უბნებზე შეუძლებელი გახდეს მტკიცებულებების მოპოვება არჩევნების დღეს.

_ ახსენეთ 2021 წლისა და 2024 წლის არჩევნები _ ეს აკრძალვები, რომლის შემოღებასაც ცდილობს „ქართული ოცნება“, ხომ არ ნიშნავს იმას, რომ ის მტკიცებულებები, რომლებიც ტომების სახით იყო წარმოდგენილი და ყველას გვახსოვს „კოალიციამ ცვლილებისთვის“ ყველაზე მეტი იმუშავა ამ კუთხით, იყო ძალიან დიდი დაბრკოლება „ოცნებისთვის“. რეალურად მან გააყალბა არჩევნები?

_ რა თქმა უნდა. ამას ნიშნავს და ეს არის კიდევ ერთი ხაზგასმა იმისა, რაც ვთქვი, რომ მტკიცებულებები რომ აღარ გვქონდეს იმდენი, რაც გვქონდა, ამას ემსახურება ეს ყველაფერი. აქედან გამომდინარე, ეს ყველაფერი მიმართული კი არ არის იმისკენ, რომ საარჩევნო პროცესი უფრო გამარტივდეს და უფრო მეტი ადამიანი იყოს ჩართული, პირიქით _ კიდევ უფრო მეტი დახურვისკენ და მეტი სიბნელისკენ და კიდევ უფრო მეტად ნაკლები ადამიანისთვის და არასაჯაროობისკენ არის ეს ნაბიჯი გადადგმული, რაც საბოლოო ჯამში ძალიან ცუდად აისახება როგორც არჩევნებზე, ასევე საარჩევნო სისტემის ნდობაზე. საზოგადოებას ყველაზე დაბალი ნდობა აქვს ამ სისტემის მიმართ და ეს კარგად გამოჩნდა ე. წ. თვითმმართველობის არჩევნებზე, სადაც ოპოზიციური ამომრჩევლის 80%-ზე მეტი არ მივიდა.

_ აუცილებლად უნდა შევეხო 4 ოქტომბერს. ამ დღის შემდეგ კიდევ უფრო მეტად ჩიხურ სიტუაციაში აღმოვჩნდით. გვყავს უფრო მეტი პოლიტპატიმარი, კიდევ უფრო მეტი სინდისის პატიმარი და ამ დღემ გვაჩვენა, რომ 4 ოქტომბრის მოვლენებზე ძირითადად დაკავებულები არიან ის ადამიანები, რომლებსაც აწუხებთ სოციალური პრობლემები.

_ გარდა იმისა, რომ არიან სოციალური და ჯანმრთელობის პრობლემების მქონენი, დაკავებულები არიან სხვადასხვა პროფესიის ადამიანები: პროფესორები, ვებდიზაინერები, ახალგაზრდები, აქტივისტები, მაგალითად ბათუმელი მედროშეა დაკავებული, რომელიც ბათუმში ყოველდღე აქციაზე გამოდიოდა. ამ ადამიანებს აქვთ ერთადერთი მოტივაცია, რომ რეჟიმი უნდა შეიცვალოს და მხოლოდ ეს მოტივაცია ამოძრავებთ. ისინი არიან პატრიოტები; ასევე არიან პოლიტპატიმრები, რადგანაც არანაირი განსაკუთრებული თუ არაგანსაკუთრებული ძალადობა არ ჩაუდენიათ, არავინ დაზიანებულა მათ მიერ გადადგმული ნაბიჯებით. ეს არის „ქართული ოცნების“ პროვოკაცია. სხვა შემთხვევაში ეს ადამიანებიც პოლიტპატიმრები არიან. არ მივესალმები, რომ ისინი დაიყონ 4 ოქტომბრამდე და 4 ოქტომბრის შემდგომ პოლიტპატიმრებად. ყველა ისინი არიან პოლიტპატიმრები და მათ აუცილებლად დავიხსნით.

_ წინა ნომერში თქვენი კოალიციის წარმომადგენელ გიორგი კირთაძეს ვესაუბრეთ. მან აღნიშნა, რომ ახლა ყველაზე მეტად არის საჭიროება ერთიანი ბრძოლის ფრონტის შექმნის. დადგა თუ არა ის დრო, რომ პოლიტიკური განსხვავებულობის მიუხედავად, ერთი კონკრეტული მიზნის გარშემო გაერთიანდეთ და მიზნის მიღწევის შემდგომ გაარჩიოთ ერთმანეთში ის განსხვავებები, რომლებიც არსებობს? დადგა დრო იმის, რომ აღარ ისმოდეს, მე ამის გვერდით არ დავდგები და მსგავსი განცხადებები?

_ გეთანხმებით სრულიად. მართლაც, პროტესტის მოთხოვნების ირგვლივ გაერთიანება არის მნიშვნელოვანი. ჩვენ არ ვსაუბრობთ ერთი პარტიისა და ერთი ლიდერის ირგვლივ გაერთიანებაზე, ჩვენ ვსაუბრობთ პროტესტისა და მოთხოვნების ირგვლივ გაერთიანებაზე. მეტიც: მხოლოდ პოლიტიკური პარტიების ერთობა კი არ უნდა შედეგს, არამედ პოლიტიკური პარტიებისა და სამოქალაქო საზოგადოების ჯგუფების ერთობა. თუ კიდევ საზოგადოებრივი ჯგუფებიდან წამოვა ამ ერთობის სურვილი, მისასალმებელი იქნება, რადგანაც ადამიანური რესურსების კოორდინაცია გვჭირდება. უნდა გავხადოთ პროტესტი მრავალფეროვანი და შინაარსიანი, რათა ჩვენს ამოცანებსა და მიზნებს მივაღწიოთ. გვაქვს ერთადერთი მიზანი, რომ ჩვენი მოთხოვნები შესრულდეს და ქვეყანა დაუბრუნდეს დემოკრატიზაციისა და მშვიდობიანობის გზას. „ქართულ ოცნებასთან“ ერთად ეს, ფაქტობრივად, შეუძლებელია. ყველა დემოკრატიული პარტია, რომელიც მიიჩნევს, რომ გულწრფელად არის ბიძინა ივანიშვილის წინააღმდეგ, უნდა იყოს ამ ერთობის მომხრე. ვინც წავა საზოგადოების წინააღმდეგ, ამის შედეგს ნახავს. ამაზეც ღიად ვისაუბრებთ. არავისზე ხელის დაფარებას არ ვაპირებთ.

_ გარდა იმისა, რომ აკავებენ ოპოზიციური პარტიების ლიდერებს, გვყავს სულ უფრო მეტი პოლიტპატიმარი, წნეხი გრძელდება მედიაზეც. თქვენი გადმოსახედიდან, რა მდგომარეობაში იმყოფება მედია საქართველოში? რომელი გადაწონის _ ჯანსაღი მედია და პროპაგანდა?

_ თავისუფალ სიტყვას აქვს ძალიან დიდი გამოწვევა. პოლიტიკურ პარტიებთან ერთად უნივერსიტეტებსაც კი დაემუქრა „ქართული ოცნება“. განსაკუთრებული საფრთხე მათ აქვთ მედიისგან. ეს იქნება ბეჭდური მედია, ონლაინ მედია თუ სატელევიზიო კლასიკური მედია, ყველგან, სადაც თავისუფალი სიტყვა ისმის, „ქართული ოცნებისთვის“ არის პრობლემა და ის ყოველთვის შეეცდება ამ თავისუფალი სიტყვის ჩაქრობას. ეს ჩვენი ერთ-ერთი გამოწვევაა. ამ მხრივაც უნდა მოხდეს კოორდინაცია, რომ სამოქალაქო ჯგუფებმა და პოლიტიკურმა პარტიებმა დავიცვათ თავისუფალი სიტყვა ამ ქვეყანაში. აქაც უნდა განაწილდეს რესურსები. „ქართული ოცნება“ გადასულია ჟურნალისტების დაკავებაზე, სააგენტოებისა თუ ტელევიზიების წარმომადგენლების. ასეთი არაერთი ფაქტი ვიხილეთ სულ ახლახან. ასევე უნდა აღვნიშნო მზია ამაღლობელი, რომელსაც განსაკუთრებული როლი აქვს და ის მოექცა საერთაშორისო ყურადღების ცენტრში. თავისუფალი სიტყვის დაცვა ჩვენთვის ახლა ზრის პრიორიტეტი, სხვა მოთხოვნებთან ერთად და თუ ეს სიტყვაც გაქრება, პროტესტსაც შეიძლება შეექმნას საფრთხე.

_ თუ გადავხედავთ მოვლენებს და გავიხსენებთ თუნდაც 2024 წლის არჩევნებს ვნახავთ, რომ რეგიონის მოსახლეობა იმყოფება ინფორმაციულ ვაკუუმში. მათი ერთადერთი წყარო არის პროპაგანდისტული მედიები. ყველა ჩემს რესპონდენტს ვეკითხები: სად ხედავთ გამოსავალს? რა უნდა გაკეთოს ოპოზიციურმა სპექტრმა და სამოქალაქო საზოგადოებამ იმისთვის, რომ ისინი მივიდნენ ადამიანებამდე რეგიონებში და მათ აუხსნან ევროპის სიკეთეები მათთვის გასაგებ ენაზე. ხშირად უთქვამთ, რომ მათ არ ესმით ეკრანებიდან ის ინფორმაცია, მათ შორის, პოლიტიკოსების მხრიდან, რომელიც აინტერესებთ. ამ ადამიანებს აქვთ პასუხგაუცემელი შეკითხვები.

_ განსაკუთრებით სოფლად მცხოვრებ მოქალაქეებში დიდია „ქართული ოცნების“ პროპაგანდა. ამ მიმართულებითაც უნდა გავაგრძელოთ მუშაობა. უბრალოდ, შეზღუდულია რესურსები პოლიტიკურ პარტიებში, ასევე მედიებში, რომ ამ პროპაგანდისტულ ინსტრუმენტსა და ფულს დავუპირისპირდეთ. მოსაფიქრებელია ეფექტიანი გზები, რომ სიახლეები დავნერგოთ პროპაგანდის წინააღმდეგ საბრძოლველად. ამ მიმართულებით ახალია მოსაფიქრებელი, მოსაძებნია რესურსებიც და ჩვენ ვიცით, დაფარვა რომ გვქონდეს, რა ტიპის რესურსებია საჭიროა. პოლიტიკური პარტიების ლიდერთა უმეტესობა დაკავებულია. ეს პრობლემები გადასალახია, რადგანაც ერთ-ერთი მთავარი კომპონენტია „ოცნების“ წინააღმდეგ ბრძოლაში.